Son dönemde, özellikle İsrail’in tavrı nedeniyle, Filistin’i resmen tanıma konusunda yoğunlaşan çabalar ilk meyvelerini verdi. Norveç ve Avrupa Birliği üyesi İspanya ile İrlanda, Filistin’i tanıma kararı aldıklarını ve bu kararın 28 Mayıs’ta yürürlüğe gireceğini duyurdular. AB’de tanıma konusunda tam bir konsensüs olmasa da üç ülkenin adımının bazı Birlik ülkeleri tarafından izlenmesi bekleniyor.
İrlanda Başbakanı Simon Harris dün Mahmud Abbas ile telefonda görüştü.
‘BU BİR BAŞLANGIÇ’
Dün koordinasyon içinde açıklanan tanıma kararları sürpriz değil. İspanya’nın yoğun çaba harcadığı ve koordine şekilde ilerlenmesi için uğraştığı bu adımın atılıp atılmayacağından çok ne zaman atılacağı tartışılıyordu. Sözlerin eyleme geçme vaktinin geldiğini söyleyen İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, “Çok açık şekilde duvarlar örülse de halklar bombalansa da Filistin toprakları hayatta kalacaktır” dedi. Filistin devletinin tanınması kararı alırken önceliklerinin “barış, adalet ve ahlaki tutarlılık” olduğunu belirten Sanchez, “Ne kadar fazla ülke Filistin’i tanırsa o kadar iyi. Böylelikle daha fazla baskı kurulur. Bu son değil, başlangıç” diye konuştu.
TÜRKİYE VURGUSU
Doğru olanı yaptıkları mesajı veren Sanchez, Türkiye’nin de son dönemde Filistin konusunda önemli atılımlar yaptığını vurgulayarak haziran ortasında düzenlenmesi öngörülen Türkiye-İspanya arasındaki hükümetlerarası zirveye değindi ve “Dost ve önemli bir ortağımız olan Türkiye ile çok yakında zirve yapacağız” ifadelerini kullandı.
RESMİ TANIMA SÜRECEK
Resmi tanıma, bu adımı atanlarca iki devletli çözümün önemli bir parçası olarak görülüyor. Buna karşılık yeni tanıma adımlarının uluslararası baskının artmasına katkı sağlamak dışında kısa vadede sahada fazla bir değişiklik yaratma potansiyeli yok. Üç ülkeyi, süreci 13 Haziran’a kadar tamamlamayı öngören Slovenya’nın izlemesi bekleniyor. Malta da tanıma potansiyeli bulunan ülkeler arasında. Belçika ise konuyu tartışmaya devam ediyor. Şu ana kadar AB üyesiyken, 2014’te, Filistin’i tanıma kararı alan tek ülke İsveç’ti. Bulgaristan, Çekya, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi üye olmadan önce Filistin’i tanımışlardı. Fransa konuyu tabu olarak görmediğini vurgularken Almanya tanıma niyetinde değil. Tanımanın tüm AB’ye yayılması şu aşamada beklenmiyor.
Bilgi notu: Filistin Yönetimi’ne göre, Birleşmiş Milletler’e üye 193 ülkeden 142’si halihazırda Filistin’i devlet olarak tanıyor. Bunlar arasında ABD, Kanada, batı Avrupa’nın büyük bir kısmı, Avustralya, Japonya ve Güney Kore gibi ülkeler bulunmuyor.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store
İSRAİL: AĞIR SONUÇLARI OLACAK
Tanıma kararlarını terörü ödüllendirme olarak yorumlayan İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, ilgili ülkelerdeki büyükelçilerini istişarede bulunmak üzere geri çağırdı. Katz, “İsrail, egemenliğini baltalayan ve güvenliğini tehlikeye atanlara karşı kayıtsız kalmayacaktır. Bunun daha da ağır sonuçları olacak” dedi.
TÜRKİYE’DEN DESTEK
Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada karardan büyük memnuniyet duyulduğunu belirterek “Türkiye olarak, daha fazla ülkenin Filistin’i tanıması yönünde çaba harcamayı sürdüreceğiz” ifadesi yer aldı.
FİLİSTİN MEMNUN
Filistin Yönetimi’nin lideri Mahmud Abbas, tanıma adımlarını memnuniyetle karşılayarak diğer ülkelere “meşru haklarımızı tanıyın ve halkımızın kurtuluş ve bağımsızlık mücadelesini destekleyin” çağrısında bulundu. Hamas da tanıma adımlarını ‘önemli bir karar’ olarak niteledi.
