Bitcoin blok zinciri üzerinde Bitcoin’in en küçük birimi olan Satoshi’lere veri kaydederek NFT teknolojisi mümkün hale getirilen yenilik hakkında merak edilenleri Bitay Araştırma Departmanı Analisti Alper Samet Yorak yazdı.
Kripto para piyasasında son dönemde en çok konuşulan konular arasında ilk sırayı BRC-20 ve Ordinals protokolleri alıyor. Ethereum blok zinciri üzerinde var olan ve Ethereum’u temsil eden ERC-20 protokolüne benzer mantıkta üretilen BRC-20 protokolü, Bitcoin ağı üzerinde geliştirilen bir token sözleşmesidir. Ethereum’un ERC-20 standardında olduğu gibi Bitcoin blok zinciri üzerinde akıllı sözleşmeleri çalıştırabilmek amacıyla tasarlanmıştır. Ethereum’un ERC, Binance’in BRC ve Tron ağının TRC protokolünün var olmasının ardından BRC-20 de yeni bir Bitcoin standardıdır.
‘Bitcoin Request for Comment’ yani ‘Bitcoin Yorum İsteği’ öbeğinin kısaltması olan BRC-20 standardı, Ocak ayının başında Ordinals adı verilen yeni bir protokolün ortaya çıkmasıyla hayatımıza girdi. Ordinals protokolünün amacı Bitcoin blok zinciri üzerinde Bitcoin’in en küçük birimi olan Satoshi’lere veri kaydederek NFT teknolojisi mümkün hale getirilmesi olarak öne çıkıyor. Yani birçok resim, fotoğraf, video veya ses kayıtları dijital varlık olarak hem yaratılabiliyor hem de takas edilebiliyor.
Ordinals protokolünün kullanılarak oluşturulduğu BRC-20 tokenlerı de son dönemde oldukça ilgi görüyor. Bu protokol sayesinde artık geliştiriciler zincir üzerinde metin yazabiliyor, resim ekleyebiliyor ve kaydedebiliyorlar. Böylece NFT teknolojisi Bitcoin blok zincirine bütünleşmiş hale gelmiş oluyor. Ek olarak Bitcoin blok zinciri üzerinde takas edilebilen binlerce token da üretilebiliyor. Keza Ocak ayından bu yana Bitcoin blok zinciri üzerinde binlerce farklı token üretildi. Birçoğu şaka amaçlı üretilen tokenlar olan BRC-20 tokenlerinin piyasa değeri şimdiden 500 milyon dolar sınırına yaklaşmış durumda. Özellikle son dönemde PEPE, ORDI, MEME ve PIZA gibi tokenlar oldukça popüler.
Yani özetle Ordinals protokolü Bitcoin ağı üzerinde NFT üretilebilmesine yarıyor. BRC-20 tokenleri ise Ordinals protokolü aracılığıyla değiştirilebilen ve transfer edilebilen NTF’lerin takas edilebilmesini sağlayan tokenler olarak öne çıkıyor. BRC-20 tokenleri son dönemde oldukça ilgi görüyor.
Bu ilgi Bitcoin üzerinde baskı yaratıyor
Her ne kadar Ordinals protokolü ve BRC-20 standardı çeşitli yeniliklere kapı aralasa da Bitcoin ağı üzerinde beklenmedik bir baskı oluşturdu. Kısa sürede çok sayıda NFT ve token projesi üretilmesi ağ üzerinde tıkanıklık yarattı. Bu tıkanıklık da işlem ücretlerinin olağanüstü seviyelere ulaşmasına ve dolayısıyla işlemlerin geç gerçekleşmesine sebep oldu. Bazı borsalardaki Bitcoin ağında işlemler durma noktasına geldi. Bütün bu karmaşa ve tıkanıklık sonrası ise elbette Bitcoin fiyatı üzerinde stres oluştu. Olağan akışın dışına çıkan işlemler ise hacimler azaldı. 20-25 milyar dolarları bulan günlük ortalamalar 10-12 milyar dolarlara indi. Yine de sorunun kısa sürede çözüleceğini ve ağ üzerindeki baskının hafifleyeceğini düşünüyoruz.
ERC-20 ile farkı nedir?
Muhtemelen ilgili herkesin aklına şu an en çok tercih edilen blok zinciri ağı olan Ethereum’un ERC-20 standardı ile Bitcoin ağının yeni protokolü BRC-20 standardı arasındaki farklar geliyordur. En çok dikkat çeken fark ağların arasındaki mutabakat mekanizmalarının farklı olması. BRC-20 ağı Proof-of-Work (İş Kanıtı) mutabakat mekanizmasını kullanmakta iken ERC-20 ağı ise Proof-of-Stake (Hisse Kanıtı) mutabakat mekanizması ile ağdaki tokenları güvence altına almaktadır.
