Ali Kemal ERDEM
Türkiye’de bir taraftan işsizlik sorunu varken diğer taraftan işverenler belli sektörlerde eleman bulmakta zorlandıklarını açıklıyorlar.
Son olarak Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) Başkanı Bekir Topuz dikkat çekici bir açıklama yaptı.
Kendi sektörlerinde her fabrikanın en az 100 işçi eksiğiyle çalıştığını ve Türkiye’de yaşayan insanların bu ihtiyacı artık karşılayamadığını, son olarak da yeni fabrika yatırımlarının da işçi bulunamadığı için bekletildiğini öne süren Topuz, iddiasını “Artık kontrollü işçi ithalatı yapmamız gerekiyor. Bize mühendis lazım değil, vasıfsız işçi lazım. Bin dolar net maaşla işçi bulamıyoruz” diye sürdürdü.
Türkiye’de yabancı çalışan sayısı son yıllarda gerek Suriye’den gelen sığınmacı nüfus, gerekse farklı ülkelerden gelip bir şekilde çalışma izni alan düzensiz göçmenler nedeniyle ciddi oranlarda arttı.
Ancak Türkiye’de yabancı çalışanlar sadece düzensiz göçmenlerden veya sığınmacılardan ibaret değil.
Nasıl Türkiye’den çalışma amaçlı dönemsel olarak yurtdışına gidenler varsa aynı şekilde dönemsel olarak Türkiye’ye çalışmaya gelen yabancı işçiler de var.
YILLAR İÇİNDE YABANCI ÇALIŞAN SAYISI DÜZENLİ ARTTI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sitesinde en son 2022 yılında çalışma izni verilen yabancılara dair veriler var.
2022 verisine göre Türkiye’de bir yıl içinde çalışma izni alan yabancı sayısı 212 bin 682. Bunun 57 bin 829 kadın, 154 bin 853’ü erkek.
Bu sayı yıllar içinde düzenli olarak artıyor.
Örneğin 2015’te çalışma izni verilen yabancı sayısı 64.521 iken 2016’da 73.549, 2017’de 87.182, 2018’de 115.837, 2019’da 145.232 kişi olmuştu.
Bunların bir kısmı beyaz yakalı veya mühendis gibi teknik elemanlar olsa dahi ezici çoğunluğu çalışan işçi durumunda.
Neredeyse sanayiden tarıma, hayvancılıktan, imalata, bakıcılığa kadar ekonominin her alanında varlar.
DÜNYANIN DÖRT BİR TARAFINDAN VARLAR
Bu 212 bin kişi 100’e yakın ülkenin vatandaşlarından oluşuyor. 100’den az vatandaşı olanlar sıralanmazken 100’den fazla vatandaşı Türkiye’de çalışma izni alan 89 ülkenin adı ve çalışan sayısı tek tek veriliyor. Dünyadaki her kıtadan ülkeler bu listede yer alıyor.
RUSYA, SURİYE’NİN ARDINDAN İKİNCİ SIRADA
Türkiye’de 2022 içinde çalışma izni alan yabancıların vatandaşı olduğu ülkeler arasında tahmin edileceği üzere Suriye, 113.208 kişiyle ilk sırada.
Onu Rusya, 11.561 kişi ile takip ediyor.
Sonrasında Türkmenistan 8962, İran 6905, Kırgızistan 6648, Afganistan 4957 kişiyle geliyor.
ENDONEZYA’DAN BİNLERCE ÇALIŞAN
Sonrasında yedinci sırada sürpriz bir ülke var. Endonezya’dan gelen 4722 kişiye 2022 yılı içinde Türkiye’de çalışma izni verildi.
Bu ülkeyi Özbekistan 4677, Azerbaycan 4493, Ukrayna 3277, Gürcistan 3.082, Irak 3606 takip ediyor.
HİNDİSTAN’DAN DA VAR FİLİPİNLER’DEN DE
Devamında yine sürpriz bir ülke var.
2022’de Hindistan’dan 2031 kişi Türkiye’de çalışma izni aldı.
Binli sıralara inildiğinde bilindik bir ülke Moldova’dan 1087 kişi çalışma izni alırken Filipinler’den 1865, Mısır’dan 1058, Fas’tan 1055, Nepal’den 1027 kişi çalışma izni aldı.
Yine örneğin Güney Amerika’nın bilinen ülkelerinden Kolombiya’dan 629 kişi 2022’de Türkiye’den çalışma izni aldı.
OSMANLI’DAN BERİ YABANCI İŞÇİ GELİYOR
Tek Gıda İş Sendikası Akademisi’nin sitesinde 3 Mayıs 2021 günü yayınlanan “Türkiye’deki Yabancı İşçiler” adlı çalışmasında bu konuda önemli bilgiler veriliyor.
Osmanlı’da 18. yüzyılda dahi yabancı işçilerin bulunduğunun örneklerle anlatıldığı çalışmada cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren kimi fabrikaların kuruluş ve işletilmesi aşamasında yabancı işçilerden nasıl faydalanıldığı anlatıldı.
Türkiye’de yabancı işçiliğin 1989’da doğu bloğunun dağılmasının ardından nicel ve nitel olarak farklı bir nitelik kazandığı belirtilerek, özellikle 1990’lı yıllarda kaçan yabancı işçi kullanımının yaygınlaştığı ülkeler bazında örnekler verilerek anlatıldı.
GÜRCİSTAN VE ÇİN’DEN GELENLER AZALDI, NEPALLİ İLGİSİ
Araştırmaya göre 2019 yılında süreli çalışma izni alan yabancılar arasında Suriyeliler büyük farkla önde. Kırgızistan, Ukrayna, Türkmenistan, Özbekistan, İran, Rusya Federasyonu, Endonezya ve Azerbaycan’dan gelen işçilerin sayısı arttı. Gürcistan ve Çin düşmüştü.
Oysa 2013 yılında süreli çalışma izni verilen yabancıların arasında Gürcistan ilk sıradaydı. İzin verilen 45,7 bin kişinin 8,4 bini Gürcistan uyrukluydu. Çin Halk Cumhuriyeti’nden gelip Türkiye’de işçi olarak çalışanların sayısı da 3.377 idi.
Çinliler, aşağıda örnekleri görüleceği gibi, madencilik, inşaat ve tekstil sektörlerinde çalışıyordu.
2019 yılının ilginç özelliklerinden biri, 2404 Nepalli işçinin Türkiye’de çalışmak üzere gelmesi ve çalışma izni alması olarak açıklandı.
ÇİNLİ İŞÇİLER MADENDE, GÜRCÜLER FINDIKTA
Yabancı işçiler konusunda dikkat çeken eski EMEP Genel Başkanı Ercüment Akdeniz de Türkiye’ye de dışarıdan geçici süreyle sözleşmeli işçilerin geldiğini kaydetti.
Bu işçilerden Çinli’ler madenlerde, Gürcistan’dan gelenler de fındık bahçelerinde geçici işçi olarak çalışıyor.
MÜLTECİ YERİNE GEÇİCİ İŞÇİ ALIMI YAYGINLAŞTI
Ercüment Akdeniz, gelişmiş kapitalist ülkelerin artık mülteci istemediğini onun yerine geçici işçi alımına yöneldiklerini kaydederek, benzer bir algının Türkiye’de de oturmaya başladığı kaydetti.
patronlardunyasi.com